Tata Steel gaat reorganiseren. Dat klinkt dramatisch – en met 1.600 voltijdbanen minder is het dat voor veel individuele werknemers ook. Maar laten we eerlijk zijn: voor het bedrijf zelf is het nauwelijks nieuws. Eerder een bekende oefening in gewichtsbeheersing.
Want dit soort saneringen doet Tata vaker. Tussen 2008 en 2014 verdwenen er stapje voor stapje ruim 2.000 banen door natuurlijk verloop én ontslagen. Daarna volgden goede jaren, waarin er langzaam weer werd opgebouwd. Behalve aanwas van 1.000 werknemers ging het om extra maandsalarissen, nieuwe functies, interne coaches, projectleiders, managers van andere managers – noem maar op. En nu het economisch tegenzit en er groene plannen klaarliggen die met overheidsgeld gefinancierd moeten worden, moet het personeelsbestand weer op dieet.
De ironie? De functies die nu verdwijnen, worden omschreven als ‘voornamelijk management en ondersteunend personeel’. Een nette manier om te zeggen: banen die we eerder zelf hebben bedacht. Tata Steel noemt het een ‘transformatie’, een woord dat inmiddels elke reorganisatie van een laagje duurzaamheid en strategisch inzicht moet voorzien. Want daar zit het echte publiek: de overheid. Niet de regio, niet de werknemers – maar Den Haag.
Het persbericht liegt er dan ook niet om. Topman Narendran windt er geen doekjes om: de reorganisatie is onderdeel van de gesprekken over maatwerkafspraken. Tata wil geld voor het ‘Groen Staal’-plan. En om geloofwaardig aan tafel te zitten, moet het bedrijf er lean, mean en toekomstbestendig uitzien. Dat doe je door de balans op te schonen. Minder personeel, meer profiel.
Ondertussen speelt het Ministerie van Klimaat en Groene Groei onder leiding van Sophie Hermans, verantwoordelijk voor die maatwerkafspraken, de rol van een broedende kip. Dat is misschien strategisch, maar het maakt ook nieuwsgierig. Want wat betekent deze ‘transformatie’ werkelijk voor de werkgelegenheid in de regio IJmond, die zo vaak als argument wordt aangevoerd als het om Tata’s belang voor Nederland gaat? Nu het minder goed uitkomt, hoor je daar ineens niemand meer over.
Uiteindelijk laat deze hele exercitie vooral zien hoe voorspelbaar het spel is geworden. Tata reorganiseert wanneer het geld wil. De overheid onderhandelt liever in stilte. En woorden als ‘transformatie’ of ‘duurzaam’ worden als confetti gestrooid over iets wat in wezen gewoon een klassieke sanering is.
Maar goed, het klinkt allemaal heel verantwoord. En dat is tegenwoordig ook wat waard.
