Tata Steel IJmuiden zet toeleveranciers onder druk om goedkoper te leveren en betalingstermijnen te verlengen. Ook dwingt het Indiase moederbedrijf haar Nederlandse vestiging na een eerdere ingrijpende bezuinigingsronde nog eens 60 miljoen euro extra te bezuinigen in het komende kwartaal. Investeerders zijn niet meer geïnteresseerd. De Nederlandse overheid overweegt echter om financiële steun van misschien wel enkele miljarden euro’s te verlenen.
Dat het niet goed gaat met de IJmuidense vestiging van Tata Steel, is geen geheim. De staalfabriek is ernstig verouderd en veroorzaakt naast veel milieu- en klimaatschadelijke uitstoot ook nog eens veel gezondheidsproblemen en overlast voor omwonenden. Het hoofdkantoor in India maakt onomwonden duidelijk zelf niet meer te willen investeren in ‘IJmuiden’.
Wat zijn de opties? Als de fabriek hier failliet gaat, is het zodanig geregeld dat Tata Steel India daar niet de kosten van betaalt. Om te overleven is verregaande verduurzaming van de hoogovens nodig. India houdt de hand op de knip en in IJmuiden is de financiële bodem in zicht. De fabriek vraagt de Nederlandse overheid om steun voor de verduurzaming, maar inmiddels lijkt dat meer op steun om te overleven.
Tata Steel NL wil het ijzererts naar Nederland halen en dan zelf het ijzer eruit halen met behulp van waterstof in plaats van met steenkool (direct reduced iron of ‘DRI’). Alleen komt die waterstof voorlopig uit aardgas en niet uit water. Het maken van DRI is een heel energie-intensieve route. De één na de andere concurrent verlaat die route en laat die eerste stap van het staalproces elders doen, waar de duurzame energie goedkoop is. Zij gaan halffabricaten importeren in plaats van ijzererts en doen dan stap 2 van het proces wel hier, namelijk het staal maken met een elektrische oven (een Electric Arc Furnace of EAF).
Waaraan wil de regering meebetalen? De DRI-route die bijna iedereen inmiddels afraadt, of de investering in een elektrische oven?